Rust Roest - Beweging voorkomt mentale uitputting

Beweging voorkomt mentale uitputting. Ik heb dit zelf ervaren. Jarenlang stond ik er alleen voor, heb ik keihard gewerkt, lange dagen gemaakt en heb ik naast mijn drukke job de zorgtaken voor mijn zoon en mijn huishouden op me genomen.

Naast een goede moeder, was ik een loyale medewerkster, wilde ik ook graag een fijne vriendin met een luisterend oor en een lieve dochter zijn. Daarnaast wilde ik graag sporten, fietsen of wandelen, maar kwam hier niet (meer) aan toe. Dit in combinatie met het tot 3 keer toe opnieuw moeten zoeken naar een nieuwe functie vanwege organisatorische herstructureringen en wat onverwerkte lifetime events in mijn jeugd, hebben gemaakt dat ik uiteindelijk een burn-out heb gehad.

Maar ik ben niet de enige.

In Nederland hebben circa 1,4 miljoen mensen te maken met burn-out gerelateerde klachten. Besef even hoeveel dit is! De gemiddelde duur van een burn-out, blijkt uit cijfers van Arboned, is 8 maanden. Dit kost een bedrijf zo’n EUR. 122.000,- per werknemer.

Bij een burn-out is het lichaam zowel fysiek als mentaal uitgeput en kost alles wat je doet extra veel energie. Energie die je eigenlijk niet hebt en die je langzaamaan weer moet gaan opbouwen. Een burn-out ontstaat door langdurige overbelasting en is veelal een combinatie van werkgerelateerde en maatschappelijke factoren en privéproblemen.

Beweging kan mentale uitputting voorkomen en het helpt ook bij het herstel na een burn-out. Na de eerste fase van totale uitputting, erkennen van het probleem en bijslapen (herstel), volgt de fase van energieopbouw. Pas daarna volgt de fase van belasten (en nog verder opbouwen). In de fase van energieopbouw is bewegen de toverformule. Ook al kost alles nog steeds veel energie, wanneer je elke dag een activiteit doet wat je leuk en prettig vindt, dan hou je het makkelijker vol. Ga elke dag even naar buiten, ga een boodschap doen, ga wandelen, fietsen of tuinieren. Als je terugkomt kan je weer uitrusten, maar als je dit elke dag doet en elke week met 5 minuten per dag verlengd dan zal je merken dat je meer energie krijgt. Kom in beweging, want rust roest!

Hoe voorkomt voldoende beweging mentale uitputting?

Als je gaat bewegen krijgen de hersenen heel veel zintuigelijke informatie binnen vanuit spieren en gewrichten. Daarnaast zijn er visuele en auditieve prikkels als je buiten bent, want je moet goed om je heen kijken en hoort verschillende geluiden om je heen. Door te bewegen verandert de omgeving, waarop cognitieve functies dus zullen moeten gaan anticiperen en door lichamelijke activiteit komt vorming van nieuwe zenuwcellen in de hippocampus tot stand. Er is sprake van een middelgroot positief effect van kortdurende lichamelijke inspanning op cognitieve vaardigheden. Na een kortdurende spierversterkende krachttraining van slechts 20 minuten blijkt dat het vermogen om te plannen significant verbeterd. Juist de combinatie van duurtraining en krachttraining is optimaal om het lichamelijk en cognitief functioneren op een zo hoog mogelijk peil te houden. (Scherder, 2014)

Regelmatig bewegen houdt mensen bovendien gezond, beschermt tegen cognitieve achteruitgang en verkleint het risico op verschillende hersenaandoeningen, zoals dementie, beroerte en depressie.

Al bij 20 minuten wandelen per dag stimuleert het de aanmaak van nieuwe hersencellen. Erik Scherder, hoogleraar neuropsychologie, heeft ism de hersenstichting aan het begin van de Coronacrisis de wandelapp “Ommetje” ontwikkeld. Ommetje is een activeringscampagne en is gericht op de gezondheid van de Nederlander tijdens de coronacrisis.

Bovendien krijg je buiten daglicht (vitamine D), adem je frisse lucht en verbetert het je stemming.

Ben je nog niet overtuigd? Download de gratis app, probeer het uit en ondervind zelf wat een wandeling in de buitenlucht met je doet!

Veel mensen met stressklachten en een vol hoofd hebben weinig aandacht aan bewegen besteed.

Omdat het lastig is om vastliggende patronen te doorbreken is het belangrijk om in kleine stapjes naar een blijvende nieuwe gewoonte toe te werken.

Allereerst moet het verlangen om te veranderen (en fysiek te bewegen), de intentie, van iemand groot genoeg zijn. In eerste instantie kan gekeken worden welke vorm van beweging goed en ook nog leuk voor iemand is. Vervolgens moeten de vastzittende patronen doorbroken worden en onderzocht worden welke behoefte is ontstaan bij een oud probleem. De omstandigheden kunnen niet meer veranderd worden, maar het gevoel ten opzichte van die omstandigheden wel.

Daarna kan bewust gekozen voor een andere manier van denken, voelen en doen. Iemand is in deze fase ook geen slachtoffer meer van de onbewuste patronen en oude gedachten. Vervolgens zal e.e.a. in kleine stapjes in praktijk toegepast moeten worden en moet iemand het daadwerkelijk doen. Het werkt ook stimulerend om de kwaliteiten en talenten met de (naaste) omgeving te delen. Dat waar je je aandacht op richt, groeit!

Als deze fasen zijn doorlopen zal beter ingezien worden wat iemand wel heeft en kan, in plaats van wat nog ontbreekt of nog niet lukt. Belangrijk hierbij is om elk klein succesje te vieren. Na de rustperiode word aangeraden om dagelijks een halfuur matig-intensief te bewegen, tot de ademhaling sneller gaat en je licht transpireert. Voorbeelden van goede manieren van bewegen voor mensen met stressklachten zijn: - wandelen - yoga, tai-chi, ontspanningsgym - hardlopen - fietsen, dansen, zwemmen of tuinieren

Levert te veel sporten en bewegen stress op?

Tegenstanders beweren dat teveel sporten en bewegen stress oplevert en ernstige gevolgen kan hebben voor je gezondheid en je stresslevel. Teveel sporten zou ervoor zorgen dat je aankomt, dat je immuunsysteem verslechtert en dat je algehele conditie achteruit holt. (Bofit, 2017 en Superyoga, 2015)

Fysiologisch gezien is dit correct. Overal waar “te” voor staat is meestal slecht voor je (behalve tevredenheid), zo ook teveel stress (veroorzaakt door overmatige spanning, frustratie, te hoge werkdruk of traumatische ervaring) en teveel beweging.

De bijnieren spelen een belangrijke rol bij stress en produceren uit ons cholesterol, cortisol dat als reactor optreedt op het moment van stress. Het stelt ons lichaam in staat om snel energie te kunnen verbruiken, waardoor we alert zijn en snel kunnen reageren in gevaarlijke situaties. Cortisol vult de energietekorten aan die in stressvolle situaties ontstaan door de stof adrenaline. Tegelijkertijd verhoogt cortisol de bloedsuikerspiegel waardoor afvallen moeilijker is en je energielevel erg kan schommelen. Bij fysieke belasting worden de spieren belast, dus die zullen ook moeten herstellen. Een gebalanceerde leefstijl en niet overdrijven of doorschieten is dus van groot belang om gezond door het leven te gaan.

Zorg er ook voor dat je gezonder gaat eten en je lichaam voedt met de nodige voedingsstoffen. Het is bewezen dat een gezonde voedingspatroon helpt bij het reguleren van stress. Ongezond eten verhoogt juist de cortisol en de reactie op cortisol.

Conclusie

Bewegen is altijd goed voor je is en draagt bij aan mentale fitheid. Let alleen op dat je niet te snel te veel wilt en het bewegen overdrijft.

Voorkom mentale uitputting en zorg ervoor dat je tijdens een burn-out, bij overspannenheid of in een stressvolle periode eerst goed de rust pakt en vooral het herstel c.q. de ontspanning de ruimte en tijd geeft en het “moeten” (vaak van jezelf) elimineert.

Na verloop van tijd kan je weer gaan bewegen, maar luister altijd naar je lichaam. Je lichaam weet het beste wat het aankan als je goed naar de signalen luistert. Stop dus als het teveel is, ook als je hoofd vindt dat je door kunt.

Op die manier werk je aan een gezonde relatie met je lichaam en zul je door beweging herstellen. Het gaat niet om welke prestatie je haalt, het gaat om de energieopbouw en het fit voelen in je lichaam en geest. Dus: Kom in beweging. Rust roest. Voorkom mentale uitputting. Beweeg, just do it!

Literatuur

Scherder, E., Laat je hersenen niet zitten (2014, 22e druk 2019)

Sonnevelt, A., De Levenscode (2012) Rogier, A., Handboek Coachen bij Stress en Burn-out (2019)

Over mij

Als ervaren teamleider met 25+ jaar werkervaring weet ik hoe het is om een druk leven te leiden. Met mijn blogs wil ik jou inspireren om aan de slag te gaan met je gezondheid. Je kunt altijd slimme keuzes maken om op een eenvoudige manier gezonder te gaan leven.

Voor mij was het presteren en een druk thuisleven een groot aandachtspunt. Ik heb het belangrijk gemaakt zodat ik meer kon genieten en mij beter ging voelen.

Door mijn blogs te lezen wil ik je helpen om zelf veranderingen te maken en jezelf te informeren. Geen mens is hetzelfde namelijk. Wat voor de één werkt, werkt niet per definitie voor een ander. Als jij vragen hebt, laat hier een reactie achter en ik beantwoord dit graag.

Heb je trouwens mijn 7 dagen challenge al gevolgd? Dan is dit je kans! Hij is nu vrijblijvend te volgen.

Tot de volgende blog! - Félice